OZZKS otrzymał odpowiedź na swoje pismo skierowane do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie wywiadów środowiskowych,w którym wnosiliśmy o zamieszczanie w zleceniu wywiadów aktualnych numerów telefonów osób zamieszkujących pod adresem przeprowadzania wywiadu. O w/w piśmie informowaliśmy TUTAJ
W odpowiedzi czytamy:
Uprzejmie informuję, że zgodnie z obowiązującymi przepisami o ochronie danych osobowych, Służba Więzienna nie może przetwarzać danych dotyczących członków rodzin i osób bliskich osadzonych. W związku z powyższym brak jest przesłanek prawnych do podjęcia przez funkcjonariuszy działań w tym zakresie.
Wychodząc naprzeciw Państwa oczekiwaniom podjęte zostaną działania zmierzające do weryfikacji realnych potrzeb związanych ze zlecaniem wywiadów środowiskowych w trybie art. 14 Kkw.
Pragnę zapewnić, że Służba Więzienna rozumie trudną sytuację, w jakiej znaleźli się kuratorzy w kontekście panującej w Polsce sytuacji epidemicznej. Opóźnienia w zakresie przesyłania wywiadów środowiskowych z pewnością nie będą zbyt długie, a wzajemna współpraca szczególnie na poziomie lokalnym przyczyni się do wypracowania nowych oraz skutecznych form komunikacji i współdziałania.
6 lipca 2020 r. doszło do spotkania przedstawicieli Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Kuratorów Sądowych z Rzecznikiem Praw ObywatelskichVII Kadencji dr hab. Adamem Bodnarem. OZZKS był reprezentowany przez Przewodniczącą – Aleksandrę Szewerę-Nalewajek i Wiceprzewodniczącą – Agnieszkę Ochal. W rozmowie wzięli udział także p. Paulina Krzyżanowska-Ruszczak i p. Marcin Malecko z Zespołu Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Ze względu na kontekst spotkania OZZKS zwrócił się także do Prezesa Sądu Okręgowego we Wrocławiu o oddelegowanie p. Grzegorza Miśty – Zastępcy Kuratora Okręgowego w Sądzie Okręgowym we Wrocławiu jako reprezentanta jednostki objętej kontrolą Najwyższej Izby Kontroli.
Podczas spotkania zostało zasygnalizowanych wiele tematów stanowiących bolączkę kurateli sądowej: kwestie bezpieczeństwa, trudnych warunków pracy, nadmiernego obciążenia, niewliczania do obciążenia wywiadów środowiskowych i spraw zawieszonych, a także problematykę związaną z udziałem kuratora w kontaktach. Poruszony został także temat wystąpienia Pana Rzecznika do Wicemarszałka Sejmu RP, w którym odniósł się do raportu NIK i podniósł problem niedostatecznego systemu nadzoru nad kuratelą. Zaprezentowaliśmy własne stanowisko w tym temacie podkreślając, że obecny system kurateli sprowadza często kuratorów do roli swoistej straży sądowej i uniemożliwia realną pracę wychowawczo – resocjalizacyjną. Podkreślaliśmy również, że praca w złych warunkach lokalowych, przy nadmiernym obciążeniu sprawia, że odbiera się naszym podopiecznym prawo do prywatności, że brakuje też czasu na pogłębioną diagnozę i pracę z rodzinami. Wskazywaliśmy jednocześnie dobre praktyki, które zostały wprowadzone w niektórych sądach, m.in. w okręgu wrocławskim
Zwróciliśmy uwagę na bardzo niskie wynagrodzenia aplikantów kuratorskich, które utrudniają, a wręcz uniemożliwiają pozyskanie do zawodu osób z doświadczeniem i wysokimi kwalifikacjami. Mówiliśmy o sytuacji kuratorów społecznych, których liczba spada, zwracając uwagę na ryzyko utraty potencjału tego wsparcia czynnika społecznego i potrzebę refleksji nad ich dalszą rolą w systemie wykonywania orzeczeń sądów. Wskazywaliśmy na nierównowagę w podejściu państwa do wyposażenia w środki na projekty resocjalizacyjne dwóch kluczowych służb odpowiedzialnych za realizację polityki kryminalnej, tj służby więziennej i służby kuratorskiej.
Poruszyliśmy także temat projektu ustawy o kuratorskiej służbie sądowej, kwestii, z którymi się nie zgadzamy, które w naszej ocenie wymagają zmiany.
Grzegorz Miśta zwracał dodatkowo uwagę na interdyscyplinarny charakter pracy kuratorów sądowych wymagający uwzględnienia w ewentualnym procesie legislacyjnym różnych perspektyw, w tym pedagogicznej, psychologicznej, prawnej, socjologicznej i kryminologicznej. Postulował konieczność skorzystania z wiedzy i doświadczeń badawczych przedstawicieli świata nauki, analogicznie jak miało to miejsce w latach 90-tych przed wprowadzeniem obowiązującej ustawy. Zmiany w ustroju kurateli sądowej powinny być podporządkowane realizacji określonego modelu kurateli sądowej, który – tak jak to ma miejsce w wielu krajach Europy i w USA, ma odpowiadać na istotne problemy społeczne i właśnie ze względu na perspektywę obywatela być odpowiednio wyposażony (metodycznie, etatowo, finansowo, etc.). Dlatego niezwykle cennym byłoby powołanie na potrzeby ewentualnych prac nad nową ustawą zespołu ekspertów złożonego zarówno z naukowców, jak i doświadczonych praktyków.
Spotkanie przebiegło w bardzo życzliwej atmosferze. Pan Rzecznik i jego współpracownicy byli bardzo otwarci i z uwagą wsłuchiwali się w problemy polskiej kurateli, dopytując o nasze pomysły na rozwiązania oraz oczekiwania. Zaproponował, że postara się przez te dwa miesiące, które pozostały do końca jego kadencji, nas wesprzeć. Jednym ze sposobów tego wsparcia może być organizacja przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich seminarium dotyczącego udziału kuratora sądowego w kontaktach, na które Pan Rzecznik zamierza zaprosić reprezentantów środowiska kuratorów sądowych i sędziów rodzinnych.
Jesteśmy wdzięczni Panu Rzecznikowi Adamowi Bodnarowi za jego zrozumienie dla naszej sytuacji i dostrzeżenie wspólnej perspektywy jaką stanowi dobro podopiecznych kurateli sądowej.
OZZKS otrzymuje coraz więcej pozytywnych odpowiedzi na pismo, o którym pisaliśmy TUTAJ – w sprawie wdrożenie na terenie okręgów, apelacji jednolitych praktyk w zakresie ustalenia ekwiwalentu pieniężnego.
Wpływ na to niewątpliwie miała nasza korespondencja z GIP, gdzie zwróciliśmy się o udzielenie porady prawnej: „Czy dodatek terenowy, o którym mowa w art. 14 ust. 5 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (Dz.U. z 2020r.poz.167) pozbawia kuratora zawodowego uprawnień określonych w art. 237 7 kodeksu pracy.„
Główny Inspektor Pracy Wiesław Łyszczek wyjaśnił, że:
przepis art . 4 ust.5 ustawy o kuratorach sądowych,w myśl którego kuratorowi zawodowemu przysługuje dodatek za pracę terenową, stanowi wyłącznie o jednym z elementów składowych wynagrodzenia kuratora zawodowego, którego nie sposób utożsamiać z ekwiwalentem pieniężnym, przewidzianym w art. 237 7 § 4 k.p
Dzięki temu otrzymujemy takie oto przykładowe odpowiedzi z sądów, które napawają optymizmem :
W nawiązaniu do korespondencji w sprawie ustalenia wysokości ekwiwalentu pieniężnego za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego przez kuratorów, uprzejmie informuję, iż zasady przydziału i wypłaty ekwiwalentu zostaną włączone w Regulaminy pracy Sądów, a ekwiwalenty wypłacone na koniec br.
zaplanowano przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego w Sądach Rejonowych, również na stanowiskach kuratorów sądowych. Po dokonaniu oceny i udokumentowaniu ryzyka zawodowego podjęte zostaną dalsze czynności, także w sprawie ewentualnego ustalenia ekwiwalentu pieniężnego dla kuratorów sądowych za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego oraz ich pranie i konserwację przez kuratorów sądowych
Dzisiaj obchodzimy Dzień Kuratora Sądowego i tego dnia pragniemy podziękować kuratorom za trud pracy i zaangażowanie. Życzymy spełnienia w pracy zawodowej i pomyślności w życiu osobistym.
5 czerwca 2020r wpłynęła do nas odpowiedź, z konkretną już propozycją. W kolejnych rozmowach ustaliliśmy, że badanie będzie wykonane na grupie 500 kuratorów, a jego zakres będzie rozszerzony od początkowo zaproponowanego. Warto podkreślić, że środowisko kuratorskie nie dysponuje jeszcze taką diagnozą, opartą o rzetelne i naukowe narzędzia badawcze.
Koszt diagnozy, wraz z zaleceniami i metodami przeciwdziałania, wyniesie około 35000, czyli niecałe 7 zł od kuratora. Liczymy na wsparcie całego środowiska w uzbieraniu potrzebnej kwoty , i w związku z tym, niedługo ogłosimy wielkie kuratorskie poruszenie.
Tym razem Nasz Zespół ds. karnych przygotował pismo do Służby Więziennej w sprawie wywiadów środowiskowych,w którym wnosi o zamieszczanie w zleceniu wywiadów aktualnych numerów telefonów osób zamieszkujących pod adresem przeprowadzania wywiadu.
OZZKS wychodząc na przeciw oczekiwaniom niektórych Prezesów Sądów Rejonowych, oraz dążąc do ujednolicenia praktyk na terenie całej Polski, nie tylko wobec kuratorów zrzeszonych w OZZKS, ale przede wszystkim dbając o poziom ochrony i bezpieczeństwa pracy kuratorów sądowych, zwrócił się z prośbą o wdrożenie na terenie apelacji jednolitych praktyk w zakresie ustalenia ekwiwalentu pieniężnego za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego oraz ich pranie i konserwację
Kuratorzy sądowi od dawna zabiegają o zmianę przepisów, m.in. w zakresie poprawy ich bezpieczeństwa. Już rok temu proponowali wprowadzenie specjalnego dodatku za trudne warunki pracy. Teraz Ogólnopolski Związek Zawodowy Kuratorów Sądowych chce spotkać się z Rzecznikiem Praw Obywatelskich, by porozmawiać wymagających zmiany brakach w kuratorskiej ustawie.
Ogólnopolski Związek Zawodowy Kuratorów Sądowych w dniu 05.06.2020r. wystosował pismo do Rzecznika Praw Obywatelskich dr hab Adama Bodnara ,w którym to piśmie podjął polemikę z postulatem jaki RPO przekazał sejmowemu zespołowi ekspertów( TUTAJ pismo RPO). Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich system nadzoru nad kuratorską służbą sądową jest niedostateczny, ponieważ z Ustawy o Kuratorach Sądowych wynika jedynie ogólna kompetencja nadzorcza kuratora okręgowego, bez określenia szczegółów. RPO w swoim piśmie odwołuje się do raportu NIK. OZZKS nie zgadza się na takie przedstawianie sytuacji Kuratorskiej Służby Sądowej i pomysłów na jej zreformowanie, ponieważ nie jest to w ocenie OZZKS głównym i jedynym problemem związanym z funkcjonowaniem kuratorskiej służby sądowej .
Po raz kolejny wystosowaliśmy pismo do Prezesów sądów rejonowych o zmianę regulaminu i przyznanie ekwiwalentu za używanie własnej odzieży. Nie zgadzając się z argumentacją niektórych Prezesów, OZZKS zwrócił się do Głównego Inspektora Pracy z zapytaniem prawnym „ Czy dodatek terenowy pozbawia kuratora zawodowego uprawnień określonych w art. 237 7 kodeksu pracy.” GIP w piśmie z dnia 27 maja br. GIP-GPP.082.7.2020.3. wyraził przekonanie, że „…przepis art. 14 ust. 5 ustawy o kuratorach sądowych, w myśl którego kuratorowi zawodowemu przysługuje dodatek za pracę terenową, stanowi wyłącznie o jednym z elementów składowych wynagrodzenia kuratora zawodowego, którego nie sposób utożsamiać z ekwiwalentem pieniężnym, przewidzianym w art. 2377 § 4 k.p.”
W związku z powyższym ponownie wystąpiliśmy o ustosunkowanie się do wniosku OZZKS w zakresie ekwiwalentu pieniężnego za używanie przez kuratorów sądowych własnej odzieży i obuwia roboczego, oraz ich pranie i konserwację.