Ogólnopolski Związek Zawodowy Kuratorów Sądowych w dniu 10 maja 2021r. przesyłał do Ministra Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro pismo zawierające zagadnienia dotyczące problematyki kary ograniczenia wolności oraz prac społecznie użytecznych orzekanych w miejsce kary grzywny.
Na skutek zmian legislacyjnych w ostatnich latach, kara ograniczenia wolności obecnie zajmuje pierwsze miejsce w strukturze referatów kuratorów wykonujących orzeczenia w sprawach karnych.
W ocenie OZZKS, problemy związane z tymi karami wyostrzyły się w okresie pandemii COVID-19 i wymagają podjęcia działań zaradczych. W szczególności, niepokój wzbudza sytuacja, kiedy na skutek decyzji związanej z sytuacją epidemiczną, zamknięciu uległy podmioty, w których podopieczni kuratorów wykonywali karę (m.in. szkoły, placówki kulturalne i sportowe), a z drugiej strony do referatów kuratorów wpływają nowe sprawy w ramach kary ograniczenia wolności i pracy społecznie użytecznej orzekanej w miejsce kary grzywny. Problem ten jest szczególnie widoczny na terenie tych sądów, w których zamknięty podmiot był jedynym albo też głównym podmiotem, gdzie podopieczni byli kierowani.
Sytuacja taka może powodować, iż czas wykonania kary będzie dość odległy w stosunku do orzeczenia, co może budzić wątpliwości co do funkcji prewencji ogólnej i szczególnej związanej z karą ograniczenia wolności. Nie można pominąć również faktu, że sytuacja taka może również rzutować na negatywne postrzeganie w społeczeństwie, nie tylko kuratorskiej służby sądowej, ale i całego wymiaru sprawiedliwości.
Nadmienić należy, że w sytuacji odmrażania gospodarki i otwierania również podmiotów, gdzie nieodpłatna kontrolowana praca na cele społeczne jest wykonywana, z uwagi na ograniczoną liczbę osób jakim wyznaczone instytucje mogą wyznaczyć pracę, dochodzić będzie do swoistego „spiętrzenia” tych spraw w referatach kuratorów dla dorosłych.
Z uwagi na powyższe proszę o udzielenie odpowiedzi, czy Ministerstwo monitoruje sytuację w tym zakresie i jeśli tak, to jaka jest skala tego problemu? Jakie Ministerstwo planuje działania zaradcze?
Poniżej treść całego pisma wraz z uwagami i pomysłami środowiska kuratorskiego na usprawnienie wykonywania kary ograniczenia wolności i pracy społecznie użytecznej.
Postulaty dotyczące kary ograniczenia wolności i pracy społecznie użytecznej.